“Mengkuilen zorgen voor een stabiel rantsoen én voor gezonde koeien, een echte win-win situatie”
Het maken van mengkuilen past niet op ieder bedrijf maar kan wel erg goed werken. Marc van den Berk maakt al een aantal jaren succesvol mengkuilen voor droge melkkoeien. We spraken hem eind vorig jaar toen hij druk bezig was met de voorbereidingen voor weer een nieuwe mengkuil.
Het advies van een nieuwe voeradviseur
Het begon eigenlijk allemaal zo’n 6 à 7 jaar geleden. Marc was opzoek naar een nieuwe voeradviseur en via via kwam hij bij Peter van Dooren van Nutrivice Consultancy terecht. Al vroeg in de samenwerking gaf Peter het advies om gemengd te gaan voeren.
Op dat moment voert Marc zijn 90 koeien nog elke dag met een krabbak. Marc was zelf ook van mening dat dit niet ideaal was. Losse eiwitmengsels werden met de kruiwagen toegevoegd en mais werd los gevoerd. Het zorgde voor grote schommelingen in het rantsoen waardoor oudere koeien vaker en te vlug onderuit gingen. ‘Gemengd voeren was hierdoor wel iets wat me bezig hield en waar ik me verder in ben gaan verdiepen’, aldus Marc.
Gemengd voeren; hoe pak je dat aan?
In eerste instantie dacht Marc dat gemengd voeren gepaard zou gaan met hoge investeringen. Met de aanschaf van een loader en een mengwagen ben je al snel flink wat euro’s lichter en dan is er nog geen voer gemengd.
Marc: ‘Toch bleef het idee om gemengd te voeren spelen. Na wat rondzoeken op internet en in samenwerking met Peter is toen het idee ontstaan om mengkuilen te gaan maken. De eerste mengkuil die we hebben gemaakt was een kuil voor 3 maanden. Op deze manier konden we kijken of het werkte en wat de voor -en nadelen waren. Uiteindelijk verliep dit alles heel erg goed waardoor we nu alweer onze 15e mengkuil gaan maken’.
De voor- en nadelen van een gemengde kuil
Marc: ‘De voordelen van het maken van een mengkuil hangen eigenlijk allemaal met elkaar samen. In een mengkuil worden alle stoffen goed gemengd. Door de goeie menging is er sprake van een stabiel rantsoen, koeien kunnen namelijk niet selecteren aan het voerrek en hierdoor is de voeropname constant. Een constante voeropname zorgt weer voor gezondere koeien met een langere levensduur, die gemakkelijker afkalven en hierdoor de nieuwe lactatieperiode beter van start gaan. Uiteindelijk zorgt dit alles voor gezondere koeien die beter produceren.
Naast al deze voordelen in de stal is de tijd die ik per dag aan het voeren kwijt ben ook aanzienlijk minder geworden. Waar ik eerst anderhalf uur per dag aan het voeren was, ben ik nu meestal binnen een uurtje klaar’.
Natuurlijk komt een mengkuil niet vanzelf. ‘In de voorbereiding zitten de nodige kosten en tijd. We maken twee keer per jaar een mengkuil, in november en in april, en in de aanloop hier naartoe moet er goed nagedacht worden over de bijproducten en grondstoffen die aan de kuil worden toegevoegd. Het is belangrijk dat de voedingswaarden constant blijven, net als de smakelijkheid. De kuil moet gewoon kloppen, anders ben je het voordeel kwijt van het maken van je mengkuilen. De periode van een half jaar is hierin precies lang genoeg om het goed te kunnen inschatten. En in al die jaren is het eigenlijk altijd goed gegaan’.
Een dag of 10 van te voren begint Marc met het bloot maken van alle kuilen. Ook zorgt hij in deze periode voor genoeg ruimte waar de mengkuil kan komen. Naast de investering van eigen tijd wordt er op de dag van het maken van de mengkuil een mengwagen en loader ingehuurd. Van ‘s ochtends vroeg tot ’s avonds laat staan zij te draaien en na ongeveer 40 vrachten ligt er dan een compleet gemengde kuil klaar. ‘Het is dus even wat werk maar al met al wegen de voordelen ruim op tegen het werk wat eraan voorafgaat’, aldus Marc.
Tevreden koeien = een tevreden boer
Marc is een ondernemende boer, zo zijn er vorig jaar 2 robots op de boerderij geplaatst. ‘We zijn van 10.000 liter naar 12.000 liter gegaan, echt een super prestatie. In de robot krijgen de koeien brok, geen balansmengsel en dit werkt erg goed. We hebben zo’n 3 tot 3,5 melkingen per dag dus het loopt fantastisch’.
We kunnen dus wel stellen dat we hier met een tevreden boer te maken hebben die alles mooi op orde heeft. ‘Ik heb niet de ambitie om meer koeien te gaan houden en veel groter te groeien. Wel wil ik het goed blijven doen. Zolang de drive om goed te blijven ondernemen erin blijft zitten, blijf ik lekker doen wat ik doe’.
En wat betreft het maken van mengkuilen sluiten we af met Marc zijn woorden: ‘Ik zou het zeker anderen adviseren. Het is 2 tot 3 weken druk om alles te organiseren maar daarna zorgt het voor veel rust en is je rantsoen op orde en stabiel. Dat zorgt voor tevreden koeien en dus ook voor een tevreden boer, meer wil je niet toch?’.